04.08.2016

İlçemizin Tatrihçesi

Korgan İlçesi, 1327-1380 yılları arasında Eratna Beyliğinin idaresinde iken Osmanlı Padişahı Yıldırım Beyazıt  tarafından feth edilerek Osmanlı sınırlarına dahil edilmiştir.

Önceleri  “Keş Deresi” ismiyle anılan ilçemiz 100 yıl kadar önce Korgan adını almıştır.1932 yılından 1952 Yılına kadar Fatsa ilçesine bağlı bir köy iken 1952 Yılında nahiye ve 1960 yılında da İlçe olmuştur.

 Orta Karadeniz birinci sıra canik dağları üzerinde sahilden 37 km içeride ve 760 metre rakım yükseklikte kurulmuş bulunan İlçemizin yüz ölçümü 206 kilometre karedir. Kuzeyde Fatsa Güneyde Niksar, Doğuda Aybastı ve Batıda Kumru ilçeleri ile komşu olan ilçemiz Doğuda Keş Deresi, Batıda Fizme Deresi diye bilinen iki dere arasında yükselen tepe üzerine kurulmuştur.

Korgan'nın Tarihçesi

Bölgenin ilk egemen halkı Halip (Kalip) ,Kolk ve Kokurlardır. Kalipler ve Mitridatlar en kuvvetli çağlarında demir madenleri işletiyorlardı. Korgan ‘ da Tatarcık köyü sınırları içersinde bulunan ve halen de yine maden ormanı adı ile anılan mıntıkada ve yine Korgan ‘ ın bazı yaylalarında ve özellikle Yalman civarında demir cüruflarına, işletilmiş maden yataklarının izlerinin bulunması, Koliplerin ve Mitridatların bu yerlerde M.Ö. 12 yy ‘ da buralarda yaşadıklarını göztermektedir. M.Ö. 584 – 555 yılında Perslerin Korgan bölgesinde yaşadıkları da bilinmektedir. Persler devrinde I. Daryus ‘ un ( M.Ö. 522 – 485 ) bu toprakları idare edebilmek için Satraplıklara ayırdığı ve dört adet birinci derecedeki satraplıktan biri olan Pont Kapadokyası Korgan topraklarını içine almış oluyordu.

M.Ö. 331 tarihinde Pers Devleti tarih sahnesinden İskender ‘ in Orduları tarafından silindi. Pont ve Roma hakimiyetleri döneminden sonra Danışmend Gazi’nin orduları Korgan topraklarına girmişler ve 1083 tarihinde buraları ele geçirmişlerdir. Anadolu ‘ ya gelen Oğuz Boyları’ ndan bir çok topluluklar, Korgan bölgesinde yerleşmişlerdi. Denilebilir ki Ordu ilinin yayla toprakları ile ,Korgan ve Kumru İlçe merkezlerini çevreleyen sahalar, tamamen Türkmenler tarafından yerleştirme sahaları yapılmış ve buralarda oturanlar da kısa zaman içinde Oğuz Boyları oymakları arasında erimişlerdi. Esasında azınlıkta bulundukları için de , hiçbir güçleri kalmayarak ağırlıklarını kaybetmişlerdir. II. Kılıçarslan zamanında Korgan ve çevresi Anadolu Selçukluları hakimiyetine girdi. ( 1178 ) Kösedağ Savaşından sonra ( 1243 ) Korgan topraklarının büyük bir bölümü Kadı Burhaneddin ‘ in idaresine geçmiştir.

1380 ‘ lerde ise Hacı Emir Oğulları Beyliği bu çevreye hükmetmiştir.

Yıldırım Beyazıt 1398 ‘ de Ordu ve Samsun ‘ u Osmanlı Devleti’ ne katmıştır. Osmanlı idaresine geçen yöre resmi kayıtlarda Keşdere olarak anılmaktadır. Keşdere, Bolaman Irmağının bir koluna verilen addır. 1642 ‘ ye kadar Satılmış Kazasına ( Fatsa ) bağlı olan Keşdere bu tarihte kaza olmuştur. 1856 ‘ da Liva – i Canik’ e ( Canik Sancağı ) bağlıdır. Bu tarihte yönetimi Akçay, Terme ve Cevizderesi İle birdir. 1860 – 65 ‘ te Canik Sancağı’na , 1866 – 71 ‘ de ise Ünye Sancağı’ na bağlı bir kazadır. 1882 ‘ de ise Fatsa kazasına bağlı bir nahiye merkezi olmuştur. 1928 ‘ de ise Fatsa ‘ ya bağlı bir Köy olmuştur. Korgan, Fatsa’ nın bir bucağı olarak yıllarca varlığını devam ettirdikten sonra 1. Haziran .1958 tarihinde Belediye, 1 .Nisan 1960 Cuma günü Kaza yapılarak İlçe merkezi haline getirilmiştir.

Korgan, kelime anlamı bakımından her hangi bir mana ifade etmemektedir. İlçeye bu adın verilişi hakkında çeşitli söylentiler ve ihtimaller vardır. Türklerin Müslüman olmaya başladığı dönemlerde, Hazar Denizinin güneyinde Horasan Bölgesinde Korgan adı verilen yerden kalkarak Korgan ‘a yerleşen aşiretler vardır. Buraya yerleştikten sonra geldikleri yer olan ; Korgan adını verdikleri ve bu adın buradan geldiği söylenmektedir.

İlçemizin ismi ile alakalı bir ihtimalde; Kanını Koru ( Kendini Koru) anlamına gelen < Korukan > ve daha sonrada < Korgan > denildiği söylenmektedir.